استفاده از تابع vlookup در اکسل

نوشته محمد رضا شکری
قابل استفاده در: Excel 2003,2007,2010
سطح آموزش:متوسط

به طور کلی توابع Lookup جزو توابع بسیار مفید و پرکاربرد در تمام نگارشهای برنامه اکسل هستند. در این آموزش کار تابع vlookup از این خانواده را شرح خواهم داد که با یادگیری آن استفاده از سایر توابع lookup نیز بسیار آسان خواهد بود.

ابتدا برای درک کار این تابع، به شکل زیر دقت کنید. در این شکل یک لیست فرضی از اطلاعات دانشجویان چند دوره مختلف را داریم. تعداد زیاد دانشجویان و نمرات ثبت شده در این لیست در آینده می تواند جستجو برای یافتن نمرات یک دانشجوی خاص را با مشکل همراه کند.

حال به شکل زیر دقت کنید. در این شکل یک فرم طراحی شده که در آن با وارد کردن کد دانشجویی می توان سایر اطلاعات مورد نظر از یک دانشجوی خاص را به دست آورد. در این فرم از تابع vlookup استفاده شده است.

کار تابع vlookup چیست؟
از این تابع برای جستجوی ستون اول از یک گروه ستون برای یافتن یک مقدار مشخص و سپس یافتن مقادیر هر کدام از سلولهای مرتبط با آن استفاده می شود.

حرف V در ابتدای این تابع، معنای عمودی یا vertical دارد. با این معنا که برای استفاده از این تابع مادیر مورد جستجو باید در اولین ستون محدوده قرار گرفته باشند بر خلاف دیگر هم خانواده این تابع یعنی تابع HLOOKUP که در آن مقادیر مورد جستجو در اولین سطر محدوده قرار می گیرند.

نحوه استفاده از تابع:

=VLOOKUP(lookup_value, table_array, col_index_num, [range_lookup])

آرگومانهای تابع Vlookup عبارتند از:

lookup_value:

مقداری است که در اختیار تابع می گذاریم و می خواهیم که در جدول اصلی جستجو شده و اطلاعات مرتبط با آن پیدا شوند. به شکل بالا دقت کنید. در هر کدام از توابع بالا،  سلول B1 را باید به عنوان lookup_value معرفی کنیم.

در صورتی که این مقدار در جدول اصلی یافت نشود تابع #N/A را به عنوان پیغام خطا بازگشت می دهد.

table_array:

محدوده سلولهایی است که شامل اطلاعات مورد جستجوی ما هستند. در این مثال، table_array شامل سلولهای A1:F5 است. البته به جای استفاده از نام سلولها می توان از نام محدوده هم استفاده کرد.  در این صورت قبل از استفاده باید محدوده را نامگذاری کرد.

col_index_num:

شماره ستون مورد نظر در table_array که می خواهیم آن را برگردانیم. مثلا برای بازگردانی نام خانوادگی یک دانشجو در تابع نوشته شده برای آن عدد 3 را باید برای col_index_num مشخص کرد.

نکته: اگر col_index_num را کمتر از 1 در نظر بگیریم پیغام خطای #VALUE! و در صورتی که عددی بزرگتر از تعداد ستونهای اطلاعات جدول اصلی در نظر بگیریم، (برای این مثال عددی مانند 10)  پیغام خطای #REF! ظاهر خواهد شد.

range_lookup:

در صورت وارد کردن عبارت TRUE، اگر lookup_value مورد نظر در جدول داده ها یافت نشود، نزدیکترین مقدار به آن به عنوان جواب برگردانده می شود. ولی در صورتیکه عبارت FALSE را وارد کنیم فقط خود مقدار مورد نظر باید یافته شود و در صورت پیدا نکردن، تابع #N/A را بر خواهد گرداند.